الکام استارز که حالا تبدیل به اصلیترین بخش از نمایشگاه الکامپ است، امسال شاهد حضور بیشتر از ۴۰۰ استارتاپ از طیفهای مختلف بود. گستردگی خدمات استارتاپها، رشد آنها، مدلهای درآمدزایی و بسیاری دادههای دیگر، آمارهایی طلایی هستند که در بیابان خشک آماری ایران دسترسی به آنها چندان ساده نیست.
اکنون سازمان نظام صنفی رایانهای کشور که در سالهای اخیر برگزارکننده نمایشگاه الکامپ بوده است، با انجام یک نظرسنجی و طرح ۴۴ سوال از ۳۴۷ استارتاپی که در الکام استارز حضور داشتهاند، آماری تحت عنوان «تحلیل فضای استارتاپی ایران» را تهیه کرده است که دادههای دقیقی از وضعیت استارتاپهای ایرانی را ارائه میدهد.
«عطا خلیقی»، مدیر این پروژه، در گفتگو با دیجیاتو اعلام میکند که به استارتاپهای شرکتکننده در الکام استارز، پرسشنامهای آنلاین ارائه شده تا به این شکل در جمعآوری دادهها مشارکت کنند. اما نکته مهمی که خلیقی به آن اشاره میکند، بررسی دقیق تمام دادههای اعلام شده از سوی استارتاپها است تا نهایتاً آمارهای دقیقی از اکوسیستم استارتاپی کشور به دست آید.
او در پاسخ به این سوال که چنین اطلاعاتی بیشتر برای چه کسانی مفید است، میگوید: «این گزارش تحلیلی نشان میدهد که اکوسیستم استارتاپی ایران که از آن صحبت میکنیم، دقیقاً چه است. به همین دلیل، این گزارش میتواند برای خود استارتاپها و البته تصمیمگیران مفید باشد. نکته مهم اینجاست که زیست بوم ما یک زیست بوم جوان است و به همین دلیل، این گزارش هم برای امسال مفید است، چراکه هر سالی که ما اینکار را انجام دادهایم، شاهد تغییرات اساسی بودهایم. در نتیجه باید اینکار ادامه داشته باشد.»
بر اساس این گزارش، ۲۹.۴ درصد از استارتاپهایی که در الکام استارز حاضر شدهاند عمری بین ۱ تا ۲ سال داشتهاند. رتبه دوم با ۱۹ درصد به استارتاپهای ۶ ماهه تا یک ساله رسیده است و ۱۷ درصد هم عمری بین ۲ تا ۳ سال داشتهاند. نکته قابل تامل اینجاست که صرفاً ۱۴.۴ درصد از استارتاپهای حاضر در الکام استارز عمری بیشتر از ۳ سال داشتهاند.
در بخش مرحله رشد، ۳۶.۳ درصد از استارتاپها وارد بازار شدهاند و ۳۹.۵ درصد هم به رشد و درآمدزایی رسیدهاند. ۳.۵ درصد کاملاً بالغ هستند و ۱۴.۱ درصد استارتاپها هم نمونه اولیه محصول (MVP) خود را ارائه دادهاند.
آمار مهم دیگری که در این تحلیل به چشم میخورد، مدل تجاری استارتاپها است. بر اساس این گزارش به نظر میرسد که استارتاپهای ایرانی تلاش میکنند تا از راههای مختلفی به درآمدزایی برسند و تمرکزشان صرفاً بر یک روش خاص نیست.
برای مثال ۷۶.۹ درصد از استارتاپها از مدل B2C (ارائه خدمات به مشتری نهایی) کسب درآمد میکنند اما همزمان میبینیم که در این زیستبوم، ۶۸.۹ درصد از استارتاپها از مدل B2B (ارائه خدمات به سایر شرکتها) هم کسب درآمد دارند. این نمودار همچنین نشان میدهد که ۱۶.۷ درصد از استارتاپها، از دولت و به شکل B2G درآمد کسب میکنند.
«حوزه فعالیت استارتاپها» که نمودار بعدی این گزارش است، میتواند تحلیل و تصویر دقیقی برای افرادی باشد که میخواهند تصمیم بگیرند تا وارد این اکوسیستم استارتاپی شوند.